هزینه های مبارزات محیط زیستی از چه منابعی باید تامین شود؟

تاریخ نشر: 1402/01/04 کد خبر: 8cde6nk2
فعالان محیط زیست با این واقعیت روبرو هستند که قشری که قرار است برای تامین هزینه های مبارزات محیط زیستی به آن تکیه کند از نظر اقتصادی دارای بنیه های قوی نیست اگر قرار به کمک کردن باشد در نزدیکی آنها کودکان سرطانی، زنان بی سرپرست، نوعروسان فاقد جهیزیه، کودکان کار و ... هستند که از بابت نیاز به کمک از سوی افرادی که اطراف ما هستند در اولویت هستند. مسلما اگر کسی پولی داشته باشد احساساتش برای کودک سرطانی نیازمند دارو که با مرگ دست و پنجه نرم می کند و از تامین هزینه های آن عاجز است بیشتر جریحه دار می شود. در این شرایط تلاش برای تامین هزینه های فعالیت محیط زیستی نه تنها غیر عقلانی بلکه یک فانتزی تهوع آور محسوب می شود. در این شرایط چه باید کرد؟

مجله آب ایران : سال 1401 با همه فراز و فرودهایش به پایان رسیده است و ضروری است تشکل ها و ساختارهای مختلف جامعه مدنی برای پیشبرد اهداف خود در سال پیش رو برنامه ها و راهبردهای خود را از هم اکنون مشخص کنند، مجموعه فعالان زاگرس مهربان و اعضای جنبش محیط زیستی مخالفت با انتقال آب نیز از این قائده مستثنی نبودند و با توجه به شرایط جدید حاکم بر جامعه نسبت به تدوین برنامه های خود اقدام کردند که از جمله مهمترین آن گفتگوی منسجم با جامعه دانشگاهی و اصحاب علوم انسانی برای بررسی و شناخت شیوه های کنش جمعی  به منظورشکل دهی و تحقق خیر جمعی اشاره کرد. در سال جدید بنا داریم برنامه های هفتگی خود را برگزار کنیم. در ادامه مسیر بنا داریم داستان پروژه های سد سازی و انتقال آب و قصه پر غصه مخالفت های مردم با این پروژه ها را در قالب پادکست برای مخاطبان روایت کنیم. مساله دیگر این است که برای رسیدن به توسعه همه جانبه و متوازن باید صدای همه اقشار جامعه شنیده شود به اعتقاد ما روستا و روستائیان در ساختار رسانه ایی کشور کماکان بی صدا هستند. از هوشمند سازی کشاورزی، ایجاد ظرفیت های متکثر تولیدی غیر از کشاورزی در جوامع روستایی و سیاست های تامین اجتماعی و ... که از ملزومات اساسی در مدیریت بهینه آب کشور است در سیاست گذاری های کشور خبری نیست، لذا در سال جدید سیاست ما باید به سمت تولید محتوا در این حوزه ها هدایت شود. از سویی دیگر به سرانجام رساندن شکایت های قضایی پروژه های سد سازی و انتقال آب نظیر بهشت آباد، کوهرنگ سه و ... و پیگیری شکایت های انجام شده در کمسیون اصل 90 با وجود سنگ اندازی های مختلف از دیگر برنامه هایی است که فرزندان زاگرس مهربان در حال پیگیری آن هستند. از طرف دیگر مستند سازی تخلفات محیط زیستی در قالب نشان اپوش که بنا داریم هر ساله به ناقضان اصل 50 قانون اساسی اعطا کنیم از جمله تلاش هایی است که به نیمه راه رسیده است. القصه همه این ها نیازمند بودجه و سرمایه است. از طرفی وجه مشترک همه ما تعلق اجتماعی و اقتصادی به گروه های آسیب دیده اجتماعی است. به این معنی که برای تامین هزینه های پروژههای تعریف شده با سختی و تنگناهای اقتصادی روبرو هستیم. اما مگر می شود از تلاش برای تحقق خیر جمعی سخن گفت اما معدودی از فعالان صرفا از جان و انرژی خود مایه بگذارند. تلاش برای تحقق خیر جمعی نیازمند این است که افراد گسترده تری در این تلاش جمعی مشارکت کنند. و این میسر نمی شود مگر با مشارکت همه ذی نفعان در روند تامین هزینه مبارزه اجتماعی. اما روند مشارکت شهروندان در تامین هزینه های پویش های محیط زیستی چگونه باید باشد. اولا ما معتقد نیستیم که فعالان از نان شبشان برای تامین مبارزه محیط زیستی هزینه کنند. تامین هزینه های مبارزات محیط زیستی باید آنچنان که فعالان بورسی توصیه می کنند از سرمایه ایی باشد که فرد برای زندگی روزمره به آن نیازمند نباشد و با نوسانات بورس زندگی فرد دچار مخاطره نشود. اما ما با واقعیت دیگری روبرو هستیم که طبقه ایی که قرار است ما به آن تکیه کنیم از نظر اقتصادی دارای بنیه های قوی نیست اگر قرار به کمک کردن باشد در نزدیکی ما کودکان سرطانی، زنان بی سرپرست، نوعروسان فاقد جهیزیه، کودکان کار و ... هستند که از بابت نیاز به کمک از سوی افرادی که اطراف ما هستند در اولویت هستند. مسلما اگر کسی پولی داشته باشد احساساتش برای کودک سرطانی که با مرگ دست و پنجه نرم می کند و نیازمند داروست و از تامین هزینه های آن عاجز است بیشتر جریحه دار می شود. در این شرایط تلاش برای تامین هزینه های فعالیت محیط زیستی نه تنها غیر عقلانی بلکه یک فانتزی تهوع آور محسوب می شود.


بی تعارف بگوییم ما فعالان محیط زیستی چشمی به این پول ها هم ندوخته ایم اما هزینه این مبارزات و این تلاش ها باید از کجا تامین شود و کمپین مردمی زاگرس مهربان چه پیشنهادی دارند: واقعیت این است که در جامعه ما ریشه بسیاری از بحران ها حتی بحران های سیاسی و اقتصادی ناشی از بحران محیط زیستی خصوصا از بحران آب نشات می گیرد. به این معنی که تلاش برای حل بحران محیط زیستی بخشی از مسیر برای حل دیگر بحران ها نیز به شمار می رود اما نکته ایی که نباید از نظر دور داشت ریشه همه بحران ها در تولید، توزیع و مصرف بی بند و بار انرژی است. اگر مصرف گرایی از رونق بیفتد اقتصاد مبتنی بر سودجویی و منفعت طلبی از پای در خواهد آمد. سیستم قیمت گذاری معمول صدمات وارد شده به محیط زیست را در محاسبات خود لحاظ نمی کند اگر انعکاس این هزینه ها در قیمت کالاها و براورد قیمت پروژه های عمرانی ممکن بود انگاه معلوم می شد که مصرف کنندگان و تولید کنندگان خودروهای بی کیفیت و ترافیک های کشنده ناشی از مبلمان غلط شهری چه خسارتی را بر جامعه تحمیل می کنند. به اعتقاد ما تغییر ساختار مدیریت انرژی نیازمند مبارزه سیاسی قدرتمند از سوی جنبش محیط زیستی است. اما این مبارزه سیاسی از دل کنش جمعی شهروندانی می گذرد که آز مصرف گرایی و ولع مصرف انرژی را کنار گذاشته اند. ما به هیچ وجه قائل به نفی نیازهای انسان ها نیستیم اما ضروری است مدیریت دمکراتیک نیاز به عنوان یک اصل اساسی در بین کنشگران و دغدغه مندان طبیعت پذیرفته شود. از همین جا به بحث اصلی باز می گردیم که هزینه های جنبش محیط زیستی باید از کجا تامین شود پاسخ روشن است از محل مدیریت نیازها ، کاهش مصرف انرژی و خروج از چرخه مصرف گرایی. احتمالا این صرفه جویی ها در وهله نخست ناچیز به نظر برسد اما وقتی افراد دخیل در شکل گیری خیر جمعی که همانا حفظ محیط زیست و پایداری رودخانه هاست افزایش یابد انباشت سرمایه ایی ایجاد خواهد شد که می تواند در مسیر مبارزات اصیل محیط زیستی اثر گذار باشد.



دیدگاه ها
شما نیز دیدگاه خود را ثبت نمایید
نام *
پست الکترونیک *
3 + 3 =